تست کشش بولت
تست کشش بولت
تست کشش بولت یک روش مهم برای کسب اطلاع از کیفیت مصالح بکار رفته در سازه است. در واقع به کمک آزمایش کشش بولت می توان از ویژگی های مکانیکی مواد مختلف اطلاع پیدا کرد. بطور کلی با روش هایی مثل تست کشش میلگرد کاشته شده یا آزمایش کشش بولت می توان کیفیت مصالح بکار رفته در سازه را ارزیابی کرد. تست کشش بولت تا نقطه گسیختگی بر روی مصالح انجام می گیرد به همین دلیل این فرآيند یک آزمایش مخرب در نظر گرفته می شود. بنابراین لامز است تا آزمایش کشش بولت تنها به روی نمونه های تصادفی انجام گیرد و پس از آن، نتاجی بدست آمده به سایر مصالح هم ردیف تعمیم داده شود.آزمایش کشش بولت
بتن های مسلح تحمل فشار را در سازه های بتنی بر عهده دارند بنابراین بدلیل اهمیت بالای این مصالح لازم است پیش از بتن ریزی، آزمایش تست فشار به روی نمونه های بتنی انجام گیرد. علاوه بر این میلگردها و بولت های بکار رفته در سازه نقش کششی را بر عهده دارند. به همین دلیل برای کسب اطمینان از عملکرد مناسب این مصالح، لازم است آنها را تحت آزمایش کشش بولت ارزیابی کرد. تست کشش بولت با توجه به وضعیت بولت و ویژگی های آن براساس استانداردهای موجود اجرا می شود. این آزمایش توسط دستگاه کشش بولت انجام می شود. این دستگاه آزمایشگاهی دارای یک بخش ثابت و یک بخش متحرک بوده و به یک رایانه وصل است. پس از شروع تست کشش بولت، رایانه می تواند مقدار تنش وارد بر بولت ها و میزان کرنش بولت ها را نشان دهد. در نهایت به مکم نتایج حاصل از تست کشش بولت می توان نسبت به ویژگی های مکانیکی بولت ها اطلاعات لازم را کسب کرد.تست کشش بولت در محل
این تست کشش بولت با هدف ارزیابی کیفیت اتصال بتن و بولت طی عملیات کاشت بولت در محل پروژه انجام می گیرد. لازم بذکر است بولت ها پس از قرارگیری در معرض آزمایش بدلیل مخرب بودن تست کشش بولت، قابلیت و کارایی اولیه خود را از دست می دهند بنابراین عملیات آزمایش کشش بولت باید تحت نظارت مهندسین و کارشناسان انجام گیرد تا مانع از ایجاد اختلال در عملکرد سازه شود.تست کشش بولت کاشته شده در بتن
جهت ارزیابی و بررسی ظرفیت بارگذاری بولت های کاشته شده، از آزمایش تست کشش بولت در بتن استفاده می شود. نتایج تست کششش بولت در بتن عموما یکی از سه پاسخ زیر خواهد بود:- خروج بولت از محل حفره
- بولت های کاشته شده پس از رسیدن به گسیختگی، جاری می شوند.
- بولت و بتن نواحی اطراف آن جدا می شوند.
تست کشش راک بولت
عمکرد راک بولت های درون بتن مشابه کاشت میلگرد است بنابراین می توان برای ارزیابی کیفیت راک بولت ها نیز از تست کشش بولت استفاده کرد. البته آزمایش کشش راکت بولت نیازمند صرف دقت بالاتری نسبت به میلگرد می باشد. علاوه بر این بدلیل عدم وجود خاصیت همگن بین خواص ماده پایه و تغییر آن ها در مقاطع مختلف، به تعداد بیشتری تست کشش راک بولت نیاز خواهد بود. لازم بذکر است عمدتا قبل از اجرای کار بولت ها تست هایی به روی ماده ی پایه انجام می گیرد تا استحکام،پایداری، تراکم و سایر ویژگی های آن آنالیز شود.استاندارد تست کشش بولت
تست کشش بولت از استانداردهای مختلفی برخوردار است. استاندارد ملی ایران به شماره ۱-۸۱۰۳ یکی از استانداردهای تست کشش میلگرد است. این استاندارد شامل مواردی درباره ی نمونه گیری از بولت ها و نحوه ی اجرای آزمایش کشش بولت است. استاندارد تست کشش بولت براساس ضوابط و مقرراتی تهیه شده است و نتایج خروجی آن شامل مواردی مثل نمودارهای تنش-کرنش بوده که با استفاده از میانگین گیری های استاندارد از تست های صورت گرفته، بدست می آید. نمودار تنش-کرنش حاوی اطلاعاتی از جمله مدول الاستیسیته، تنش تسلیم، تنش نهایی،کرنش تسلیم و کرنش نهایی بولت ها است.عوامل مختلفی در ایجاد اتصال بتن و بولت کاشته شده تاثیر دارد. بنابراین نتایج حاصل از تست کشش بولت تحت تاثیر پارامترهای مختلفی است که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
-مقاومت بولت: مقاومت بولت ها به عنوان پارامتر محدود کننده مقاومت در حین تست کشش بولت ها محسوب می شود. این پارامتر براساس استانداردها دارای مقدار ثابتی بوده و با در نظر گرفتن محدودیت های اجرایی باید از تمام ظرفیت باربری بولت ها بهره برد.
-عمق کاشت بولت: عمق کاشت بولت با میزان استحکام آن ارتباط مستقیمی دارد. به این معنا که هرچقدر عمق کاشت بولت بیشتر باشد، اتصال قوی تری بین بولت و بتن برقرار است. لازم بذکر است عمق کاشت بولت نباید از حد استاندارد بالاتری رود، چراکه در این صورت مقاومت اتصال بیشتر از مقاومت کششی میلگرد خواهد شد و در این صورت پیش از آنکه از تمام ظرفیت باربری اتصال بهره برداری شود، بولت ها جاری می گردند.
-کیفیت بتن پایه: یکی از عوامل مؤثر در نتایج نهایی تست کشش بولت، مربوط به کیفیت و مقدار مقاومت بتن پایه است. براین اساس می توان گفت؛ هر چقدر بتن پایه از مقاومت و کیفیت بالاتری برخوردار باشد، نتایج تست کشش بولت، مقدار قابل قبول تری خواهد بود.
-کیفیت انکر شیمیایی: برای تست کشش بولت های کاشته شده در بتن، کیفیت انکرهای شیمیایی مورد استفاده از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع کیفیت انکرهای مورد استفاده تأثیر زیادی در نتایج نهایی آزمایش تست کشش بولت خواهد داشت.
-روش سوراخکاری: یکی دیگر از آیتم های تأثیر گذار در نتایج تست کشش بولت مربوط به روش مورد استفاده برای سوراخکاری محل اجرای بولت است. برای سوراخکاری معمولا از دو روش اصلی کرگیری و دریلینگ استفاده می شود. دیواره ی حفره های ایجاد شده توسط عملیات کرگیری عموما از سطوح صاف و صیقلی برخوردارند در حالیکه استفاده از مته برای سوراخکاری سبب ایجاد خراش هایی در دیواره ی حفره ها می شود. خراش های ایجاد شده سبب درگیری بیشتر بین بولت ها و بتن می شوند.