مقاوم سازی با استفاده از ژاکت فلزی و ژاکت بتنی

فرآیند مقاوم سازی ساختمان جهت افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای مختلف از جمله زلزله یکی از راه های بهبود عملکرد ساختمان و افزودن عمر مفید ساختمان است . مقاوم سازی با ژاکت فولادی و ژاکت بتنی یکی از روش های مرسوم در مقاوم سازی ساختمان است . با استفاده از ژاکت فولادی یا ژاکت بتنی می توان اجزای سازه را بصورت موضعی مقاوم سازی کرد و سبب مقاوم سازی کلی ساختمان نیز شد . با بررسی کارشناسان می توان از مقاوم سازی با ژاکت بتنی یا مقاوم سازی با ژاکت فولادی انجام داد که هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند . 

نحوه ی اجرای مقاوم سازی با ژاکت فولادی

استفاده از ژاکت فولادی روشی برای مقاوم سازی سازه ها بتنی است که نحوه ی اجرای آن بر حسب نیاز به سه روش دورپیچ ،نواری یا موضعی انجام میگیرد . ژاکت فولادی ضمن عدم افزایش وزن قابل توجه بر روی سازه سبب افزایش شکل پذیری و مقاومت سازه می گردد .
این ورقه ها می توانند خرد شدگی بتن را در تیرها و ستونها با ایجاد محصور شدگی به تاخیر اندازند و باعث افزایش مقاومت فشاری آنها گردند .
یکی دیگر از موارد استفاده مرسوم از ژاکت فولادی در ستون های ضعیف سازه می باشد که فاقد آرماتورهای کافی هستند , در این موارد استفاده از ژاکت فولادی ضمن افزایش مقاومت برشی و خمشی ستون ها با ایجاد محصور شدگی مقاومت فشاری بتن را نیز افزایش داده، از کمانش آرماتورهای طولی جلوگیری می کند و در نهایت سبب تقویت ستون ها می گردد.

نحوه ی اجرای مقاوم سازی با ژاکت بتنی

برای مقاوم سازی تیرها و افزایش ظرفیت کششی و برشی تیرها می توان از روکش بتنی جدید استفاده کرد. برای افزایش مقاومت تیرها روکش های بتنی را در سه یا چهار وجه تیر اجرا می کنند که بهترین روش اجرای ژاکت بتنی ، نصب آن در هر چهار وجه می باشد . جهت اتصال بهتر بین مصالح جدید و قدیم و بهبود عملکرد انتقال نیرو بین آن دو ، سطح بتن قدیمی را زبر می کنند سپس میلگردهای اتصال موجود را با آرماتورهای جدید و قدیم جوش می دهند .
طی اجرای ژاکت بتنی در 4 وجه تیر ، بتنی که به بخش فوقانی تیرا اضافه می شود باید در ضخامت سقف کم شود . با ایجاد حفره هایی نیزدیک بهم و در فواصل کوتاه از هم در دال سقف امکان اجرای تنگ ها وجود دارد .
برای افزایش سختی و مقاومت خمشی و برشی تیر در مقابل نیروهای قائم ، روکش بتنی را در سه وجه اجرا می کنند . طی این رو امکان تقویت تیر در برابر بارهای جانبی زلزله وجود ندارد چراکه در این روش از اجرا ژاکت بتنی امکان افزایش ظرفیت باربری بخشهایی از تیر که فاصله ی کمی با تکیه گاه دارند ، وجود ندارد . در اجرای ژاکت بتنی امکان بکار بردن قالب و ریختن بتن از بالا وجود ندارد لذا فقط می توان از روش بتن پاشی استفاده کرد .
لازم بذکر است لزوم مهار صحیح خاموت ها از ضلع بالایی روکش برای حصول بهترین نتیجه ی استفاده از این روش همواره وجود دارد .
 

کاربرد روش مقاوم سازی با ژاکت فولادی (فلزی) :

۱-مقاوم سازی المان های سازه های بتنی اعم از : ستون ها , تیرها و ... 
۲-استقاده از ژاکت فولادی به عوان یک روش کلی برای مقاوم سازی ساختمان 
۳- افزایش مقاومت برشی المان های سازه 
۴-محصور سازی بتن ها 
۵-افزایش سختی جانبی سازه تا حدی 
۶-افزایش مقاومت خمشی المان های سازه 
 

کاربرد روش مقاوم سازی با ژاکت بتنی :

۱-محصور سازی بتن در مقاوم سازی با ژاکت بتنی
۲- افزایش مقاومت خمشی و برشی عضو مربوطه 
۳- افزایش سختی و مقاومت اتصالات 
 

مزایای مقاوم سازی با ژاکت فولادی :

۱-افزایش شدید مقاومت مورد نیاز در عضو مورد نظر
۲- مقاوم سازی با ژاکت فولادی در یک بخش یا طبقه امکان پذیر است و نیاز به مقاوم سازی یه المان از کف ( فونداسیون) تا طبقه ی مورد نظر نیست .
۳-عدم ایجاد مشکلات معماری نسبت به ژاکت بتنی کمتر است بدلیل عدم تغییر در ابعاد و در نتیجه عدم تغییر در فواصل و فضای مورد نیاز معماری
۴-سهولت در اجرا نسبت به مقاوم سازی با ژاکت بتنی
۵-گزینه ی مناسب برای محصور کردن بتن در ستون ها
۶-در مقاوم سازی با ژاکت فولادی بر خلاف ژاکت بتنی نیاز به قالب بندی نیست .
۷-در مقاوم سازی با ژاکت فولادی امکان اصلاح اغلب مشکلات سازه ای در قاب های بتنی وجود دارد
 

مزایای مقاوم سازی با ژاکت بتنی :

۱- اصلاح اتصالات و مقاوم سازی اتصالات در قاب ها با استفاده ژاکت بتنی
۲- افزایش ظرفیت باربری ستون ها در مقاوم سازی ساختمان با ژاکت بتنی
۳- امکان ایجاد پیوستگی آسان تر بین المان های مربوطه در مقاوم سازی با ژاکت بتنی
۴- عدم نیاز به استفاده از پوشش های ضد حریق در صورت استفاده از ژاکت بتنی
۵- عدم ایجاد تغییرات در معماری سازه هنگام مقاوم سازی با ژاکت بتنی
 

معایب مقاوم سازی با ژاکت فولادی (فلزی) :

۱-مقاوم سازی با استفاده از ژاکت فولادی بدلیل عدم مقاومت در برابر آتش سوزی نیاز به اعمال پوشش ضد حریق دارد که سبب افزایش هزینه ها می شود .
۲-در صورت نیاز به افزایش مقاومت خمشی و برشی اجرای عملیات متعدد کاشت میلگرد و جوشکاری زمان زیادی می برد .
۳-در مقاوم سازی با ژاکت فولادی امکان اصلاح بعضی از اتصالات در قاب ها وجود ندارد .
۴-مقاوم سازی با ژاکت فولادی نیاز به تزریق حجم زیادی گروت دارد .
۵-با اینکه مصالح و متریال مقاوم سازی با ژاکت فولادی نسبت به سایر روش ارزان تر می باشد , اما هزینه ی اجرایی بالایی دارد .
۶-ژاکت فولادی مستعد زنگ زدگی و خوردگی می باشد .
 

معایب مقاوم سازی با ژاکت بتنی :

۱- افزایش وزن به مقدار زیاد در ساختمان سازه هنگام اجرای مقاوم سازی با ژاکت بتنی
۲- افزایش ابعاد در المان های تقویت شده با ژآکت بتنی و از بین رفتن بخش زیادی از فضاهای مفید در اجرای ژاکت بتنی
۳- زمان بر بودن عملیات اجرای ژاکت بتنی
۴- هزینه نسبتا زیاد اجرای ژاکت بتنی
۵- نیاز به تکرار عملیات و اجرای قالب بندی