مقاوم سازی تونل
مقاوم سازی تونل ها
وجود مقاومت لازم در تونل ها به دلیل طویل بودن و مدفون بودن این سازه ها از اهمیت زیادی برخوردار است. تونل ها یکی از سازه های مهم شهری تلقی می شوند که بدون وجود آن ها امکان اجرای بسیاری از تأسیاست و ارائه خدمات شهری امکان پذیر نمی باشد. آسیب پذیری های ایجاد شده در تونل ها به سه دسته کلی جزیی، متوسط و گسترده طبقه بندی می شود. در صورتی فرو ریزش تنها چند سنگ یا نمایان شدن ترک های جزیی در سازه، آسیب پذیری تونل ها جزیی تلقی می شود. در صورتی که این آسیب پذیری شامل ترک فروریزش تعداد زیادی از سنگ ها و نمایان شدن ترک های گسترده باشد، آسیب پذیری ستون ها متوسط تلقی می شود و در نهایت اگر تونل ها دچار نشست های جدی و ترک های عمیق شده باشند، آسیب آن ها گسترده تلقی می شود و مقاوم سازی آنها در اولیت قرار خواهد گرفت.مقاوم سازی تونل ها در برابر زلزله
ارتعاشات ایجاد شده هنگام وقوع زمین لرزه عامل اصلی در خرابی تونل ها تلقی می شوند. این ارتعاشات در تونل ها بر خلاف سازه که تنها در بخش های خاصی ایجاد می شود، تمام بخش ها را پوشش می دهد. ارتعاشات ایجاد در اثر زمین لرزه به شکل طولی، عرضی و برشی درتونل ها منتظر می شوند و هر کدام از آنها تغییرات خاصی را در بخش های مختلف سازه ایجاد می کنند. به منظور مقاوم سازی تونل ها در برابر زلزله باید جنس زمین و وضعیت مقاومت پی در برابر زلزهل مورد بررسی قرار گیرند.روش های مقاوم سازی تونل
۱-افزایش مقاومت تونل ها به روش مقاوم سازی با شاتکریت۲-مقاوم سازی تونل ها با تزریق رزین اپوکسی
۳-مقاوم سازی تونل ها با استفاده از ورقه های فولادی
۴-مقاوم سازی تونل ها با استفاده راک بولت
۵-مقاوم سازی دیواره و سقف تونل ها با الیاف FRP
نحوه ی مقاوم سازی تونل ها
همانطور که گفتیم با توجه به وضعیت تونل ها و سطح آسیب دیدگی می توان از روش های مختلفی برای مقاوم سازی تونل ها استفاده کرد که در ادامه به بررسی جزییات چند روش متداول خواهیم پرداخت.۱-مقاوم سازی تونل ها با شاتکریت
مقاوم سازی با شاتکریت یکی از روش های متداول در تقویت سازه های شهری محسوب می شود. در این روش بتن یا ملات با سرعت زیاد و از طریق فشار هوا به روی سطوح مورد نظر پاشیده می شود. مقاوم سازی با شاتکریت به دو روش تر و خشک انجام می شود که نیازمند مجریان ماهر است. استفاده در این روش نه تنها مقاوم سازی پل ها را در پی دارد بلکه در برخی موارد به عنوان پوشش های نگهدارنده و دائمی نیز بکار می روند. برای مقاوم سازی تونل ها با شاتکریت لازم است اقدامات در راستای آماده سازی سطوح انجام گیرد. در این راستا هرگونه مواد زاید نظیر ذرات ریز و گرد و غبار و آلودگی از سطح خارجی بخش های مورد نظر به کمک هوای فشرده پاکسازی می شوند.۲-مقاوم سازی تونل ها راک بولت
با استفاده از راک بولت ها و میل مهارها می توان بسیاری از خرابی ها ایجاد شده در تونل را کنترل کرد. در این راستا می توان از دو نوع راک بولت گیردار بصورت مکانیکی و رزینی استفاده کرد. در مقاوم سازی با راکت بولت ها می توان خاصیت پیش تنیدگی ایجاد کرد ولی میر مهارها زمانی که سنگ های اطراف آن کشیده شوند، تحت بار قرار خواهند گرفت و در نتیجه ی آن میل مهارها دچار کشش می شوند.مقاوم سازی تونل با FRP
مقاوم سازی با FRP یکی از روش های تقویت تونل ها است. استفاده از این روش سبب افزایش مقاومت کششی سازه خواهد شد علاوه بر این بدلیل سبک بودن الیاف FRP وزن چندانی به سازه اضافه نخواهد. استفاده از این روش راهکار مناسبی برای افزایش ظرفیت و تقویت تونل ها و اجزای مختلف آن ها است. برای اجرای FRP جهت مقاوم سازی تونل ها ابتدا لازم است تا بخش های فرسوده بتن تخریب شوند و سپس در صورت نیاز عملیات ترمیم بتن در نواحی آسیب دیده انجام گیرد. پس از اتمام عملیات صورت گرفته در نهایت اتصال الیاف FRP به سطوح تونل ها با کمک چسب FRP انجام می گیرد.مزایای مقاوم سازی تونل با FRP
۱-کسب سطح بالایی از مقاومت کششی و مدول الاستیسیته۲-تامین مقاومت به کمک FRP در برابر پدیده خوردگی بتن
۳-قیمت اقتصادی و مقرون به صرفه
۴-ضخامت پایین و عدم اشغال فضای زیاد
۵-عدم ایجاد اختلال یا توقف در بهره برداری
۶-سرعت و سهولت بالا در اجرا
۷-مقاومت کافی در برابر حمله عوامل اسیدی به بتن
۸-سهولت در حمل و نقل مصالح