مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق
مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق
مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق یا آتش سوزی یکی از اقداماتی است که بسیاری از کشورهای توسعه یافته ی دنیا به همراه انجام برخی تهمیدات به منظور پیشگیری از کاهش احتمال رخداد آتش سوزی انجام می دهند. احتمال بروز آتش سوزی در طول عمر یک سازه مقدار ناچیزی است اما در صورت به وقوع پیوستن می تواند خطرات بسیار گسترده ای را در پی داشته باشد لذا توجه به سیستم های مقاوم سازی سازه در برابر آتش سوزی از اهمیت زیادی برای پیشگیری از فرو ریزش ساختمان دارد. نقش مکانیزم های مورد استفاده در مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق به گونه ای است پایایی سازه را در ساعات مقرر حفظ می کنند تا در این ساعات مهم و طلایی عملیات اطفا حریق و نجاب ساکنین ساختمان پیش از فروریزش سازه صورت بگیرد.مقاوم سازی سازه های بتنی در برابر حریق
بطور کلی بدلیل اینکه سازه های بتنی و اجزای آنها از از اینرسی بیشتری نسبت به سازه های فولادی برخوردارند لذا در صورتیکه سازه های بتنی دچار آتش سوزی شوند، رسیدن دمای هسته ی بتن به نقطه بحرانی (حدودا ۶۰۰ درجه) زمان بیشتری نسبت قطعات فولادی خواهد برد. لذا می توان اینگونه برداشت کرد که سازه های فولادی در برابر سازه های بتنی نسبت به آتش سوزی آسیب پذیرتر هستند و انجام عملیات مقاوم سازی سازه های فولادی در برابر آتش سوزی از اهمیت بیشتری برخوردار است.مقاوم سازی ساختمان های بتنی در برابر آتش سوزی
در بسصیاری از کشورهای دنیا عملیات مقاوم سازی سازه های بتنی در برابر حریق بصورت متداول صورت می گیرد. یکی از اقداماتی که مقاوم سازی سازه های بتنی در برابر آتش سوزی را با چالش مواجه می کند استفاده از مقاطع پر میلگرد (۵/۴ درصدی) در ستون ها است. برای پیشگیری از آسیب پذیری سازه نسبت به حریق ضروری است در صوریتکه درصد میلگردهای یک ستون از ۵/۲ درصد تجاوز کرد حتما اقدامات ضروری برای مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق مورد استفاده قرار بگیرد که یکی از این اقدامات می تواند بکارگیری پوشش های ضد حریق برای مقاوم سازی ساختمان در برابر آتش سوزی باشد.مقاوم سازی سازه های فولادی در برابر حریق
همانطور که در بخش های ابتدایی به آن اشاره کردیم سازه های فولادی از حیث داشتن اینرسی حرارتی پایین تر در مدت زمان کمتری به نقطه ی بحرانی خود از نظر دما می رسند لذا مقاوم سازی ساختمان های اسکلت فلزی در برابر حریق یکی از اقدامات بسیار مهم است که باید در دستور کار قرار داده شود. برای اطمینان از اینکه آیا هر سازه ای فولادی نیاز به اجرای عملیات مقاوم سازی در برابر آتش سوزی را دارد یا خیر می توان به مبحث سوم مقررات ملی ساختمان مراجعه کرد. در مبحث سوم به این مسئله اشاره شده است بر که براساس تعداد طبقات، کاربری ساختمان و بکارگیری یا عدم بکارگیری سیستم های بارنده مدت زمان مقاومت در برابر آتش سوزی تعیین شده است و بطور کلی تنها تعداد طبقات روی سطح زمین در عملیات مقاوم سازی حائز اهمیت است و تعداد طبقات زیر زمینی از اهمیت چندانی برخوردار نمی باشد.
مقررات مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق
مقررات و استاندارد های مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق براساس مبحث شوم مقررات ملی ساختمان دارای گذاره هایی می باشند که عبارتند از :۱)ساختمان اسکلت فولادی با کاربری مسکونی که تنها دارای ۴ طبقه روی زمین است نیازی به مقاوم سازی در برابر حریق ندارد.
۲)ساختمان اسکلت فولادی با کاربری مسکونی که تنها دارای ۵ طبقه روی سطح زمین است در صورتیکه دارای سیستم بارنده باشد نیازی به انجام تهمیدات در برابر حریق ندارد.
۳)یک سازه ی فولادی با کاربری مسکونی که دارای ۵ الی ۱۱ طبقه روی سطح زمین است برای آتش سوزی حداقل دو ساعته مشمول اقدامات مربوطه برای حفاظت از سازه ها در برابر حریق خواهد شد.
۴)صرف نظر از بکارگیری یا عدم بکارگیری از سیستم های بارنده، سازه هایی که دارای ۱۲ طبقه یا بیشتر هستند مسمول استفاده از پوشش های ضد حریق سه ساعته برای پیشگیری از آسیب در برابر آتش سوزی خواهند بود.
۵)در صورتیکه در یک تصرف تجمعی بیش تر از ۱۰۰۰ نفر در سازه های فولادی باشند بدون توجه به تعداد طبقات سازه، استفاده از سیستم های محافظت در برابر حریق ضروری خواهد بود. البته در صوریتکه ساختمان فولادی ۱ طبقه باشد و در آن از سیستم بارنده استفاده شده باشد می توان از انجام مقاوم سازی در برابر حریق صرفه نظر کرد.
۶)در صورتیکه در یک تصرف تجمعی بیش از ۱۰۰۰ نفر از سازه فولادی استفاده باشد بعلاوه ی اینکه از یک سیستم بارنده و حفاظت در برابر حریق استفاده شده باشد در چنین شرایطی می توان سازه را تا ۱۲ طبقه در برابر آتش سوزی ایمن تصور کرد و برای بیش از ۱۲ طبقه باید از حریق سه ساعته استفاده کرد.
۷)در صورتیکه در یک تصرف تجمعی بیش از ۳۰۰ و کمتر از ۱۰۰۰ نفر از سازه فولادی استفاده شده باشد فقط در صورتی نیاز به مقاوم سازی در برابر حریق نمی باشد که سازه یک طبقه باشد و اگر از سیستم بارنده استفاده شده باشد نیازی به مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق تا دو طبقه نمی باشد.
۸)در صوریتکه در یک تصرف تحمعی بیش از ۳۰۰ و متر از ۱۰۰۰ نفر از سازه فولادی استفاده شده باشد، ۷ طبقه از سازه را با استفاده از یک پوشش حریق دو ساعته می توان نسبت به آتش سوزی ایمن کرد و صورتیکه از سیستم بارنده در سازه نیز استفاده شده باشد تا ۱۲ طبقه از سازه را با استفاده از پوشش ضد حریق دو ساعته می توان در برابر حریق مقاوم سازی متصور کرد.
