درز انقباض
درز انقباض
درزهای انقباض و درزهای انبساط بتن برای کنترل ترک ها ایجاد می شوند. هنگامی که بتن در اثر حرارت یا خشک شدن دچار جمع شدگی شود، کشش بیشتری نسبت به مقاومت کششی بتن تشکیل می شود که همین مسئله سبب ایجاد ترک های تصادفی در بتن خواهد شد. با استفاده از درز انقباض یا درز کنترل می توان محل تشکیل ترک بتن را از پیش مشخص کرد. می توان گفت درزهای انقباض بتن برای حرکت دال یا دیوار ایجاد می شوند. نحوه ی اجرای درز انقباض باید به گونه ای باشد که انتقال بارهای عمود بر صفحه دال یا دیوار را امکان پذیر کند. بطور کلی درزهای انقباض با هدف پیشگیری از خرابی های ناشی از انقباض در کف ساختمان ایجاد می شوند.نحوه ی اجرای درز انقباض
-درز انقباض بتن بالافاصله پس از بتن ریزی با قراردادن تسمه به عرض ۲ تا ۳ سانتی متر و ارتفاع ۳ تا ۵ سانتی متر ایجاد می شود.-فاصله درز انقباض عموما ۳ متر در نظر گرفته می شود.
-بتن کف پس از اجرای درز انقباض به شکل پانل های شطرنجی دیده می شود.
-پس از تعبیه ی درز انقباض آنها را با ماسه آسفالت پر می کنند.
ساخت درز انقباض کف
درز انقباض یکی از انواع درزها ساختمانی است که برای اجرای آن لازم نکاتی رعایت شود که در ادامه به آنها اشاره می شود:-عمل برش حین اجرای درز انقباض باید پس از سخت شدن بتن انجام گیرد در غیر اینصورت منجر به جا به جایی سنگدانه ها خواهد شد. برای اجرای درز انقباض می توان از تجهیزات مختلفی از جمله لبه زن یا اره ماشینی استفاده کرد. جهت اجرای درز انقباض به روی بتن تازه نیز می توان از نوارهای پلاستیکی، فلزی و چوبی استفاده کرد. جهت نصب نوارها ابتدا یک شیار بوسیله ی ماله یا شیار زنی در بتن ایجاد می شود. پس از ایجاد درزها با استفاده از ماده درزگیر نسبت به پرداخت درزها اقدام می شود. پر کردن درزها سبب حافظت از لبه ی درزها و سهولت در رفت و آمد می شود.
-فاصله ی درزهای انقباض عموما بین ۲۴ تا ۳۶ برابر ضخامت دال ها در نظر گرفته می شود. فاصله درزهای انقباض به عوامل مختلفی از جمله: اسلامپ بتن، حداکثر ابعاد سنگدانه ها، بافت سنگدانه ها، نسبت آب به سیمان، عیار و نوع سیمان بستگی دارد. جدول زیر جهت تعیین تقریبی درزها استفاده می گردد.
| ضخامت دال | فواصل درزها (اسلامپ ۱۰۰ الی ۱۵۰ میلی‌متر) – اندازه سنگدانه ۲۰ میلی‌متر | فواصل درزها (اسلامپ ۱۰۰ الی ۱۵۰ میلی‌متر) -اندازه سنگدانه بیش از ۲۰ میلی‌متر | فواصل درزها (اسلامپ کمتر از ۱۰۰ میلی‌متر) |
| ۱۰۰ | ۳/۰ | ۲/۴ | ۳/۶۰ |
| ۱۲۵ | ۳/۹۰ | ۳/۰ | ۴/۵۰ |
| ۱۵۰ | ۴/۵۰ | ۳/۶۰ | ۵/۴۰ |
| ۱۷۵ | ۵/۴۰ | ۴/۲۰ | ۶/۳۰ |
| ۲۰۰ | ۶/۰۰ | ۴/۸۰ | ۷/۲۰ |
| ۲۲۵ | ۶/۹۰ | ۵/۴۰ | ۸/۱۰ |
| ۲۵۰ | ۷/۵۰ | ۶/۰۰ | ۹/۰ |
-با استفاده از میلگرد (داول) در بین ضخامت دال می توان سبب انتقال بهتر نیرو در نواحی درزهای انقباض شد. جدول زیر مشخصات میلگرد مورد استفاده در درزهای انقباضی را ارائه داده است.
| فواصل میلگرد (mm) | طول میلگرد (mm) | قطر میلگرد (mm) | ضخامت دال (mm) |
| ۳۰۰ | ۴۰۰ | ۲۰ | ۱۵۰-۱۲۰ |
| ۳۰۰ | ۴۶۰ | ۲۵ | ۲۰۰-۱۸۰ |
| ۳۰۰ | ۴۶۰ | ۳۵ | ۲۸۰-۲۳۰ |
-با استفاده از دستگاه ویبره می توان تراکم را در سطح دال های کوچک تامین کرد. در صورتیکه سطح مورد نظر از وسعت زیادی برخوردار باشد می توان از یک تی فولادی که یک ویبره به آن متصل است،استفاده کرد.
-پیشنهاد می شود برای عدم استفاده از تجهیزات برقی به خصوص، درزهای انقباض بتن را به روی بتن تازه اجرا کرد. چراکه اجرای درز انقباض در بتن تازه به آسانی با استفاده از نوارهای چوبی و فلزی میسر است. عموما ایجاد درز انقباض در بتن سخت شده جهت کنترل جمع شدگی ناشی از خشک شدن کاربرد دارد.
-جهت پیشگیری از ورود خسارت به دال توصیه می شود محل درزها با یک ترکیب مناسب پر شود. به همین منظور می توان از ملات سیمان با ماسه سیلیسی و با نسبت کم آب به سیمان استفاده کرد.