وال پست چیست

وال پست همانطور که نامش مشخص است نوعی نگهدارنده ی دیوار است که از طریق ایجاد درگیری بین دیوار و اسکلت ساختمان،‌ پایداری دیوارها را تامین خواهد کرد و سبب مقاوم سازی ساختمان می شود. وال پست ها به شکل کلافی با طول های مشخص در فریم هایی با دهانه ی بالا که انتهای آن با دیوار پوشش می شود، تعبیه می گردند. بطور کلی می توان گفت وال پست در ظاهر پروفیل های نمره پایینی هستند که در بین قاب ها و درون دیوار تعبیه شده اند. یکی از ویژگی های شاخص وال پست ها پیشگیری از تخریب دیوار از طریق انتقال نیروهای طبیعی مثل باد، طوفان و زلزله از دیوار به فریم ها می باشد.

وال پست

وال پست یک المان غیر سازه ای است و اجرا شدن یا اجرا نشدن آن منوط به نظر مهندس طراح سازه خواهد بود لذا سختی بین قاب ها در طراحی سازه بسته به اجرا یا عدم اجرای ان متغیر خواهد بود. اجرای وال پست‌ها می تواند تاثیر به سزایی در پیشگیری از گسترش آسیب های وارد بر دیوارها به ویژه هنگام زمین لرزه و حوادث طبیعی داشته باشد و در صورت عدم وجود آن‌ها در سازه‌های آسیب پذیر یا معرض حوادث طبیعی لازم است اقداماتی جهت مقاوم سازی دیوار بدون وال پست و پیشگیری از تخریب سازه هایی با این ویژگی انجام گیرد. بهتر است بدانید مقاومت بین قاب ها می تواند تاثیر مستقیمی در عملکرد کلی سازه داشته باشد چرا که بررسی حوادث لرزه ای اخیر مشخص شده است که حتی در زمانی که المان های اصلی سازه مثل تیرها،‌ستون ها و سقف سالم بمانند، بروز هرگونه خرابی در اجزای غیرسازه ای ساختمان می تواند منجر به اختلال در عملکرد کلی سازه شود که همین موضوع نشان دهنده ی مزیت اجرای وال پست بویژه در تقویت سازه های بتنی خواهد بود. وال پست های انواع مختلفی از جمله وال پست گالوانیزه، وال پست آماده و... دارد که با توجه وضعیت موجود انتخاب می شوند.
انواع مختلف وال پست ها به دو گروه اصلی وال پست قائم و وال پست افقی تقسیم می شوند. وال پست قائم در پروژه هایی که دهانه بزرگ داشته باشند از روی تیر طبقه پایین به زیر تیر طبقه بالا در جوش می شود.

انواع وال پست

بطور کلی وال پست ها به سه دسته ی اصلی وال پست افقی، عمودی و وال پست افقی و عمودی تقسیم می شوند :‌

وال پست افقی :

عمدتا از وال پست برای اجزای عمودی شکل سازه استفاده می شود این در حالی است که خود وال پست می تواند به شکل افقی اجرا شود. در بسیاری از موارد اجزایی از سازه که باید آنها را به عنوان تکیه گاه وال پست در نظر گرفت به گونه ای تعبیه شده اند که سبب می شود وال پست به حالت افقی اجرا شود. وال پست افقی یکی از انواع وال پست ها است که به منظور برقراری استحکام در آن از تسمه استفاده می شود و نبشی وال پست را که به شکل قاب ساخته شده است را با استفاده از عملیات جوشکاری به تسمه متصل می کنند و تسمه را دور ستون اصلی که در وال پست استفاده می شود می چرخانند. با انجام این فرآیند وال پست از کیفیت و مقاومت بالاتری برخوردار خواهد بود و از آئیب دیدن ستون جلوگیری می شود.

وال پست عمودی :

در شرایطی که مقدار بار خمشی وارد بر دیوار از سایر بارهای وارده بیشتر می شود ضروری است از وال پست عمودی استفاده شود. ممکن است ظاهر وال پست های عمودی و افقی تا حدی یکسان باشند و تفاوت اصلی آنها در این است که وال پست عمودی یا وال پست قائم عمدتا ضخامت کل دیوار را می پوشاند. نحوه ی اجرای وال پست های عمودی یا وال پست قائم به شکلی است که اجزای اصلی سازه در بالا و پایین آن تعبیه می شوند.

وال پست افقی و عمودی :

برای افزایش ایمنی و مقاومت سازه هایی که در مناطق زلزله خیز قرار دارند عموما از چندین وال پست استفاده می شود که ترکیبی از وال پست های افقی و عمودی هستند . در واقع اجرای وال پست های عمودی و افقی در کنار یکدیگر استحکام سازه را در برابر نیروهای طبیعی مخرب افزایش می دهد.

اجرای وال پست

وال پست ها انواع متنوعی دارند و اجرای وال پست به سه روش مختلف تقسیم می شود که شامل : اجرای وال پست با کاشت انکربولت ، اتصال دیوار به ستون با استفاده از کاشت میلگرد، مهار دیوار با کاشت میلگرد در ستون، تعبیه ی میلگرد در کف برای مهار دیوار، مهار دیوار از طریق عبور میلگرد در داخل سوراخ قالب ها و اجرای وال پست به عنوان جان پناه . بطور کلی نحوه ی اتصال وال پست باید به گونه ای باشد که اعضای قائم در سقف و کف سازه مهار شوند لذا پیش از بتن ریزی درون قالب ها، پلیت جایگزین می شود و بعد از تمام بتن ریزی از پلیت ها جهت نصب وال پست استفاده می گردد. از دیگر راه های تعبیه ی پلیت ها اجرای انکر بولت است. بطور کلی وال پست ها از نظر اجرا شامل موارد زیر هستند :‌
۱-اجرای وال پست با نبشی کشی و انکر بولت
۲-اتصال دیوار و ستون به یکدیگر با میلگرد
۳-اجرای تسمه دور ستون
۴-مهار دیوار با اجرای میلگرد در داخل ستون های مجاور
۵-مهار دیوار با کاشت میلگرد در داخل کف
۶-مهار دیوار به دیوارهای برشی از طریق عبور میلگرد در سوراخ قالب ها
۷-اجرای وال پست جان پناه بام
۸-وال پست پارکینگ

روش های اجرای وال پست

۱-اجرای وال پست بصورت تسمه دور ستون
۲-اجرای وال پست به شکل اتصال دیوار به ستون با میلگرد
۳-اجرای وال پست بصورت مهار دیوار از طریق تعبیه میلگرد در داخل کف
۴-اجرای وال پست برای جان پناه بام ساختمان
۵-اجرای وال پست با انکر بولت و نبشی کشی
۶-اجرای وال پست بوسیله ی کاشت میلگرد در ستون ها مجاور
۷-اجرای وال پست از طریق مهار دیوار به دیوارهای برشی از طریق عبور میلگرد در سوراخ قالب ها

مراحل اجرای وال پست

۱- برای اجرای وال پست در مرحله ی اول با توجه به نقشه های اجرایی نسبت به ساختن آن بوسیله ی دوبل نبشی ۶ و سپری اقدام می کنیم
۲-پس از اینکه وال پست را ساختیم آنها را در نقاط مورد نظر نصب و اجرا می کنیم .
۳-در نهایت بعد اینکه وال پست ها را نصب کردیم نسبت به اجرای دیوار اقدام می کنیم. لازم بذکر است در صورتیکه مسیر دیوار دارای شکستگی های زیادی باشد احتمال بروز خطا افزایش می یابد لذا با استفاده از یک نقشه بردار اقدام به پیاده سازی نواحی شکستگی های دیوار می کنیم.

وال پست دیوار داخلی

براساس بخش ششم آیین نامه مهندسین ملزم به اجرای وال پست برای دیوارهای خارجی (پیرامونی) هستند که دارای طول یا ارتفاع زیادی باشند، این کار به این منظور صورت می گیرد که از تخریب دیوار با وزن خود آنها در زلزله یا زمین لرزه پیشگیری کنند. در باره ای اجرای وال پست دیوار داخلی نیز اگر ارتفاع یا طول آنها بیش از مقدار خاصی باشد، تعبیه ی وال پست ضروری می باشد.

اجرای وال پست دیوار داخلی و خارجی

۱-برای اجرای وال پست دیوار داخلی یا خارجی در ابتدا جوشکار نسبت به ساختن وال پست براساس نقشه های اجرایی و با استفاده از دوبل نبشی ۶ و سپری اقدام می کند.
۲-پس از ساخت وال پست ها آنها را در محل های مورد نظر بوسیله ی جوشکاری نصب می کنیم.
۳-براساس نقشه های اجرایی اقدام به پیاده سازی دیوارها می کنیم در چنین شرایطی در صورتیکه احتمال افزایش خطا بدلیل شکستگی دیوار بالا باشد یا زمان کوتاهی در اختیار داشته باشیم ، نقاط گوشه دیوار را با نقشه بردار اجرا می کنیم.
۴-دیوارهای اجرا شده را یک رگه می کنیم
۵-وال پست های دیوار داخلی را در نواحی مورد نظر اجرا می کنیم
۶-دیوارهای خارجی و داخلی را اجرا می کنیم و فرآیند مورد نظر را به اتمام می رسانیم.
نکته: توجه داسته باشید که ضروری است شاقولی دیوار را حین دیوارچینی مدنظر قرار دهید.

وال پست در سوله

وال پست سوله در سالن های صنعتی اجرا می شود. اجرای وال پست در سوله در فرم تیر یا ستون انجام می شود و عموما در فریم هایی با دهانه ی زیاد که تنهای آن ها با دیوار پوشانده می شود ، تعبیه می گردد. اجرای وال پست در سوله با هدف انتقال نیروهای حاصل از حوادث طبیعی مثل باد و زلزله از دیوار به فریم انجام می شود که مانع از آسیب و تخریب دیوارها می گردد. اتصال وال پست هایی که در سوله ها نصب می شود در نواحی مثل به فریم به شکل لوبیایی هستند .

وال پست اسکلت بتنی

اجرای وال پست در اسکلت بتنی به دو صورت انجام می گیرد. در روش اول پایه هایی فلزی را به منظور قرار گیری وال پست اسکلت بتنی در ستون ها و تیرها تعبیه می کنند. جهت برقراری اتصال پایه های فلزی به میلگردهای اسکلت بتنی در اجرای وال پست به این روش از فرآیند جوشکاری یا اتصال بوسیله ی پیچ و مهره استفاده می شود. پس از این مرحله قالب گیری و بتن ریزی به روش متدوال همیشگی انجام می شود. در نهایت پیش از انجام دیوار چینی از صفحات فلزی به عنوان پایه استفاده می شود. در روش دوم اجرای اسکلت بتنی به شکل متدوال صورت می گیرد طی این فرآیند آرماتوربندی، قالب گیری و بتن ریزی بدون اتصال پایه است. در این روش صفحه های فلزی بوسیله ی کاشت انکر بولت ها جهت استفاده به عنوان پایه به ستون ها و تیرها متصل می شوند در آخر نیز پروفیل های مصرفی در وال پست اسکلت بتنی با جوشکاری یا پیچ و مهره به انها وصل می شوند.

وال پست اطراف پنجره

برای اجرای وال پست در اطراف بازشوهای درب و پنجره ضوابط به گونه ای است که به تعبیه ی وادار عمودی نیازی نیست. افزودن بی دلیل وادارهای میانی که عمدتا در اجرای تیغه های داخلی مرسوم است، افزایش سختی سازه را بدنبال خواهد داشت. همانطور که می دانیم افزایش سختی، کاهش زمان تناوب سازه و افزایش نیروی زلزله را در پی خواهد داشت. این اتفاق فرضیات طراحی سازه را زیر سوال خواهد برد و باید از اجتناب کرد. در پیوست ششم استاندار ۲۸۰۰ تا عرض حداکثر ۵/۲ متر برای بازشوها نیازی به استفاده از وادار عمودی نیست. جهت اجرای فریم های پنجره یا درب ها بایستی این فریم ها در زمان دیوارچینی به میلگردهای بستر متصل گردد تا دیوار با فریم ها بصورت یکپارچه باشد.

وال پست گالوانیزه

از مزیت های سازه ی گالوانیزه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱-وال پست گالوانیزه دارای سیستم مدولار است.
۲-نصب و راه اندازی وال پست گالوانیزه به شکل دستی انجام می گیرد
۳- برای اجرای وال پست گالوانیزه می توان از قطعات نیمه آماده و پیش ساخته استفاده کرد.
۴-وال پست های گالوانیزه از وزن پایینی برخوردارند.
۵-دارای قاب خودایستا یا بدون نیاز به سازه های کمکی هستند.
۶-وال پست های گالوانیزه قابلیت تحمل و انتقال بارهای استاتیکی اضافی (بارهای ثابت و بارهای زنده) را دارند.
۷- وال پست گالوانیزه دارای قابلیت تفکیک پذیری، استفاده ی مجدد و بازیابی است.
۸-دارای سادگی و انعطاف پذیری در ادوات الحاقی